Budget 2025: আঁচনিৰ পৰা নিযুক্তিলৈ…মহিলাসকলৰ বাবে কি কি থাকিব পাৰে এইবাৰৰ বাজেটত?

মহিলাসকল দেশৰ অৰ্থনীতিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ। এতিয়া মহিলাসকল কাম কেৱল পাকঘৰ বা ঘৰতে সীমাবদ্ধ নহয়। বহুতো কোম্পানীত ডাঙৰ ডাঙৰ পদত অধিষ্ঠিত হৈ আছে। ই সৰু হওঁক বা ডাঙৰ হওঁক বহুতে নিজৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিছে।। মহিলাসকলৰ এটা বৃহৎ অংশই চাকৰি কৰি আছে। আনফালে কোটি কোটি মহিলাই চাকৰি বিচাৰি আছে। এনে পৰিস্থিতিত, মহিলা সংগঠন আৰু নাগৰিক সমাজৰ আন সদস্যসকলে বিশ্বাস কৰে যে নিযুক্তি সম্পৰ্কীয় অনুষ্ঠানত মহিলাৰ অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধি হোৱা উচিত।  বাজেটত মহিলাসকলৰ বাবে কেনে ধৰণৰ প্ৰত্যাশা কৰা হৈছে সেয়া জানো আহক।

বাজেট আৱণ্টন বৃদ্ধি হোৱাৰ সম্ভাৱনা

মহাৰাষ্ট্ৰৰ গ্ৰামাঞ্চলৰ মহিলাসকলৰ সৈতে কাম কৰা সংগঠন প্ৰভু নাইডু প্ৰাইভেট লিমিটেডৰ সঞ্চালক ঋত্বিকা নাইডুৱে কয় যে বাজেট ২০২৫-ত মহিলাসকলৰ বাবে ৩ লাখ কোটি টকা আৱণ্টন কৰা হৈছিল। এইবাৰ এই পৰিমাণ বৃদ্ধি হোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে। তেওঁ কয় যে এইবাৰ বাজেটত নিযুক্তি সম্পৰ্কীয় উদ্ভাৱক, নমনীয় কৰ্ম নীতিৰ জৰিয়তে মহিলা কৰ্মশক্তিৰ অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াৰ প্ৰয়োজন আছে। কৰ্মক্ষেত্ৰৰ ক্ৰীজ, উন্নত ৰাজহুৱা পৰিবহন আৰু সমান দৰমহাই মহিলাসকলক আগবাঢ়ি যাবলৈ সক্ষম কৰি তুলিব পাৰে।

মহিলা কৰ্মশক্তিৰ ওপৰত গুৰুত্ব

২০২৩ চনলৈকে, ভাৰতত মহিলা শ্ৰমিক শক্তিৰ অংশগ্ৰহণৰ হাৰ (এলএফপিআৰ) আছিল ৩২.৭%। এয়া হৈছে ১৫ বছৰ বা তাতকৈ অধিক বয়সৰ মহিলাৰ শতাংশ, যিসকল অৰ্থনৈতিকভাৱে সক্ৰিয়।  সংগঠনবোৰে মহিলাসকলৰ বাবে উপলব্ধ চাকৰিৰ মানদণ্ড আৰু দক্ষতাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ কথা উল্লেখ কৰে।  এচিটি ফৰ ৱমেনৰ সঞ্চালক সৌজন্য কানুৰীয়ে কয়, “Gender budgeting বৃদ্ধিয়ে মহিলাসকলক মূলসুঁতিলৈ অনাৰ গুৰুত্ব প্ৰদৰ্শন কৰিছে। মহিলা আৰু ছোৱালীৰ প্ৰয়োজনীয়তাক গুৰুত্ব দিয়া আৰু বুজাটো প্ৰয়োজনীয় । যিয়ে মহিলাৰ কৰ্মশক্তিৰ অংশগ্ৰহণ বৃদ্ধিত সহায় কৰে।

বাজেটত আঁচনি প্ৰস্তুত কৰাৰ প্ৰয়োজন

দাসৰা ইণ্ডিয়াৰ অংশীদাৰ আৰু সহ-প্ৰতিষ্ঠাপক নীৰা নন্দীয়ে কয় যে আগন্তুক বাজেটে পৰিয়াল, ব্যক্তি আৰু কৰ্পোৰেটৰ পৰা অধিক ঘৰুৱা মূলধন উন্মুক্ত কৰাৰ বাবে অনুকূল নীতি আৰু বৰ্ধিত কৰ প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰিব। মহিলা বিশ্ব বেংকিঙৰ দক্ষিণ এছিয়াৰ আঞ্চলিক মুৰব্বী কল্পনা অজয়নে কয়, “‘লাখপতি দিদি’, ‘পিএম এছভিএনিধি’ আৰু ‘মুদ্ৰা যোজনা’ৰ দৰে কাৰ্যসূচীয়ে গ্ৰাম্য আৰু নিম্ন আয়ৰ মহিলাসকলক বিত্তীয় পৰিস্থিতিতন্ত্ৰত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ শক্তিশালী কৰি আহিছে। তেওঁ কয়, “এছআইডিবিআই (ভাৰতীয় ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগ উন্নয়ন বেংক), চিজিটিএমএছই (ক্ষুদ্ৰ আৰু ক্ষুদ্ৰ উদ্যোগৰ বাবে ক্ৰেডিট গেৰাণ্টি পুঁজি ন্যাস), আৰু নাবাৰ্ড (ৰাষ্ট্ৰীয় কৃষি আৰু গ্ৰামোন্নয়ন বেংক)ৰ দৰে অংশীদাৰসকলৰ সৈতে, আমি দেখিছো যে মহিলাসকল দায়িত্বশীল ঋণ লওঁতা।”

চৰকাৰৰ আঁচনি

চৰকাৰে মহিলাসকলৰ উন্নতিৰ বাবে বিভিন্ন ধৰণৰ আঁচনি অব্যাহত ৰাখিছে। ইয়াৰ ভিতৰত আছে মিছন শক্তি, মাতৃ বন্দনা যোজনা আৰু জননী সুৰক্ষা যোজনাৰ দৰে মহিলা কেন্দ্ৰিক আঁচনি। যাৰ অধীনত মহিলাসকলক আগুৱাই নিয়া আৰু সহায় কৰাৰ প্ৰয়াস কৰা হৈছে। এই বাজেটত আঁচনিবোৰৰ বাবে বাজেট আৱণ্টন বৃদ্ধি হ’ব পাৰে। কেপ্ৰি লোনছৰ পৰিচালনা সঞ্চালক ৰাজেশ শৰ্মাই কয় যে, সুৰক্ষা, শিক্ষা আৰু মাতৃ স্বাস্থ্যৰ লাভালাভৰ জৰিয়তে মহিলাসকলক শক্তিশালী কৰাৰ লক্ষ্যৰে এই কাৰ্যসূচীসমূহে এই বছৰ অধিক বাজেট লাভ কৰিব বুলি আশা কৰা হৈছে।

বিগত বাজেটত, এই আঁচনিবোৰৰ বাবে বৃহৎ পৰিমাণৰ ধনৰাশি ৩ লাখ কোটি টকা আৱণ্টন দিয়া হৈছিল। তেওঁ কয়, প্ৰধানমন্ত্ৰী জন ধন যোজনাত সঞ্চয় একাউণ্ট চলাই থকা মহিলাসকলৰ বাবে ১০,০০০ টকাৰ অভাৰড্ৰাফ্ট সুবিধা আৰু এছএমই আৰু এমএছএমইৰ বাবে ১০ লাখ টকালৈকে জামানত-মুক্ত ঋণ প্ৰদান কৰা প্ৰধানমন্ত্ৰী মুদ্ৰা যোজনাৰ দৰে কাৰ্যসূচী ইয়াত সহায়ক।