বলীউডৰ সোণালী কন্ঠ মহম্মদ ৰফিৰ জন্ম শতবাৰ্ষিকী, লাহোৰত ৯ বছৰে চুলি কটা লোকজন কিদৰে হ’ল শ্ৰেষ্ঠ গায়ক?
বলীউডৰ ছুপাৰষ্টাৰ মহম্মদ ৰফিয়ে নিজৰ কেৰিয়াৰত বহু গীত গাইছিল। সংগীতৰ প্ৰতি তেওঁৰ আকৰ্ষণ আছিল আৰু সেই আবেগক তেওঁ নিজৰ আধ্যাত্মিক অনুশীলনলৈ ৰূপান্তৰিত কৰিছিল। তেওঁ সংগীত জগতৰ ইমানেই শক্তিশালী কণ্ঠ হৈ পৰিল যে আজিও সকলোৱে তেওঁৰ কণ্ঠ মনত ৰাখি থৈছে।
বলীউডৰ কণ্ঠশিল্পী মহম্মদ ৰফিয়ে চলচ্চিত্ৰ জগতত নিজৰ বিশেষ স্থান দখল কৰে। বহুতে কয় যে, ৰফি চাহেব আছিল ভগৱানৰ কণ্ঠ। বিভিন্নজনৰ মতে ভগৱানে তেওঁক আশীৰ্বাদ দিছিল। আন কাৰোবাৰ মতে মহম্মদ ৰফি আছিল ভগৱান উপহাৰ।
মহম্মদ ৰফীৰ এজন ভাল গায়ক হোৱাৰ উপৰিও ব্যক্তিত্বও আছিল যিয়ে তেওঁৰ কণ্ঠক আৰু অধিক ফলপ্ৰসূ কৰি তুলিছিল। আজি সেই মহান শিল্পীগৰাকীৰ ১০০ বছৰীয়া জন্ম জয়ন্তী।
ভাৰতীয় সঙ্গীতশিল্পী হিচাবে এসময়ত সমগ্ৰ উপমহাদেশত অত্যন্ত জনপ্ৰিয় ব্যক্তিত্ব আছিল। তেওঁ সঙ্গীত জগতত সুদীৰ্ঘ চাৰি দশক সময়কাল অতিবাহিত কৰে। মহম্মদ ৰফিয়ে সঙ্গীত কলাত অসামান্য অৱদান ৰখাৰ বাবে শ্ৰেষ্ঠ গায়ক হিচাবে জাতীয় পদক আৰু ৬-বাৰ ফিল্মফেয়াৰ পুৰস্কাৰেৰে বিভূষিত হৈছে। ইয়াৰ উপৰি, ১৯৬৭ চনত ভাৰত চৰকাৰৰ দ্বাৰা প্ৰদত্ত পদ্মশ্ৰী সম্মানেৰেও অভিষিক্ত হৈছিল তেওঁ। প্ৰায় ৪০ বছৰ ধৰি সঙ্গীত জগতত থকাকালত ২৬,০০০ অধিক চলচ্চিত্ৰৰ গানত নেপথ্য গায়ক হিচাবে সংযুক্ত আছিল মহম্মদ ৰফি তেওঁ বহুধৰণৰ গানত অংশ গ্ৰহণ কৰাৰ বিশেষ ক্ষমতাৰ অধিকাৰী আছিল। তাৰ মাজত শাস্ত্ৰীয় সঙ্গীত, দেশাত্মবোধক গান, বিৰহ-বিচ্ছেদ, উচ্চ মাৰ্গৰ প্ৰেম-ভালপোৱা, কাৱালী, ভজন, গজল-সহ বিভিন্ন গোত্ৰৰ গানত দক্ষতা আৰু পাৰদৰ্শীতা দেখুৱাইছিল সন্মানজনকভাবে। বিশেষকৈ হিন্দী আৰু উৰ্দু ভাষাত সমান দক্ষতা থকাত তেওঁৰ গানসমূহত বৈচিত্ৰ্য আহিছিল সমহাৰত।
মহম্মদ ৰফিয়ে তদানীন্তন ব্ৰিটিছ ভাৰতৰ পঞ্জাব এলেকাৰ অমৃতসৰ গ্ৰামৰ নিকটৱৰ্তী কোটলা চুলতান সিঙৰ অধিবাসী হাজী আলী মহম্মদৰ ৬ষ্ঠ সন্তান হিচাবে জন্মগ্ৰহণ কৰে। সঙ্গীত শিল্পী মহম্মদ ৰফি’ৰ ঘৰুৱা নাম আছিল ফিকো। তেওঁৰ নিজ গাঁৱত এজন ফকিৰৰ ভজন গানক অনুকৰণ কৰি তেওঁ গান গোৱা আৰম্ভ কৰে। জীৱিকাৰ সন্ধানত তেওঁৰ দেউতাক হাজী আলী মহম্মদে ১৯২০ চনত লাহোৰলৈ গুচি যায় আৰু ভাট্টি গেটেৰ নূৰ মহল্লাত এখন চেলুনৰ মালিক হয়।
তেওঁৰ ডাঙৰ ককায়েক মহম্মদ দ্বীনৰ বন্ধু আব্দুল হামিদে লাহোৰত থকাকালত ৰফি’ৰ প্ৰতিভা দেখি তেওঁক গান গাবলৈ সাহস দিছিল। পৰৱৰ্তীকালত তেওঁ ৰফি’ৰ অভিভাৱক হৈছিল। আব্দুল হামিদে পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁৰ পৰিয়ালৰ বয়সস্থসকলৰ পৰা সম্মতি আদায় কৰি তেওঁক মুম্বাইলৈ পঠায়। ১৯৪৪ চনত মহম্মদ ৰফি বোম্বেলৈ যোৱাত আব্দুল হামিদো তেওঁৰ লগত সঙ্গী হিচাবে গৈছিল। তাত তেওঁ উস্তাদ বড়ে গোলাম আলী খান, উস্তাদ আব্দুল ৱাহিদ খান, পণ্ডিত জীবনলাল মত্তো আৰু ফিৰোজ নিজামী’ৰ দৰে প্ৰথিতযশা শিল্পীসকলৰ পৰা ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় সঙ্গীতত শিক্ষা লয়।
এজন ফকীৰৰ পৰা পালে প্ৰেৰণা
ৰফিয়ে নিজৰ কাম কৰি থাকোঁতে সেই ঠাইৰ কাষেৰে এজন ফকীৰে গুণগুণাই পাৰ হৈ গৈছিল। ৰফিয়ে সেই ফকীৰৰ ওপৰত খুবেই আপ্লুত হৈছিল। সেই ফকীৰজনক তেওঁ প্ৰায়ে অনুসৰণ কৰিছিল আৰু সেই ফকীৰৰ পৰাই ৰফি চাহেবেও গায়ক হোৱাৰ প্ৰেৰণা পাইছিল।