পুৱা ১১ বজাত বাজেট দাখিলৰ পৰম্পৰা আগতে নাছিল ! কিয় আৰু কেতিয়াৰ পৰা এই নিয়ম সলনি কৰা হ’ল ?

২৩ জুলাই মঙলবাৰে বিত্তমন্ত্ৰী নিৰ্মলা সীতাৰমণে সংসদত দাখিল কৰিব কেন্দ্ৰীয় বাজেট । তৃতীয়বাৰৰ বাবে চৰকাৰ গঠন কৰা প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী নেতৃত্বাধীন এনডিএ মিত্ৰজোঁটৰ প্ৰথমখন বাজেটৰ ওপৰত সকলোৰে দৃষ্টি নিবদ্ধ হৈ আছে । মনকৰিবলগীয়া যে, লোকসভা নিৰ্বাচনৰ বাবে যোৱা ফেব্ৰুৱাৰী মাহত চৰকাৰে অন্তৱৰ্তীকালীন বাজেট দাখিল কৰিছিল । এইবাৰ সম্পূৰ্ণ বাজেট দাখিল কৰিব এনডিএ মিত্ৰজোঁটৰ চৰকাৰে । অৰ্থাৎ এই বছৰ দুখন বাজেটৰ সাক্ষী হৈছে ভাৰত ।

মঙলবাৰে পুৱা ১১ বজাত নিৰ্মলা সীতাৰমণে দাখিল কৰিব কেন্দ্ৰীয় বাজেট । বিত্তমন্ত্ৰী হিচাপে নিৰ্মলা সীতাৰমণৰ এইখন হ’ব সপ্তমখন বাজেট । উল্লেখ্য যে, পুৱা ১১ বজাত বাজেট দাখিল কৰা হয় যদিও পূৰ্বে ১১ বজাত বাজেট দাখিল কৰা হোৱা নাছিল । ইয়াৰ সমান্তৰালভাৱে, ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ শেষৰ ফালেহে বাজেট দাখিল কৰা হৈছিল । কিন্তু এই পৰম্পৰা পৰৱৰ্তী সময়ত সলনি কৰা হ’ল ।

যেতিয়া ভাৰতবৰ্ষত ইংৰাজৰ ঔপনিৱেশিক শাসন আছিল তেতিয়া বাজেট সদায় সন্ধিয়া ৫ বজাত দাখিল কৰা হৈছিল । ইয়াৰ কাৰণ হ’ল লণ্ডন আৰু ভাৰতৰ সময়ৰ ব্যৱধান । অৰ্থাৎ ভাৰতীয় মানক সময় (IST) ব্ৰিটিছ গ্ৰীষ্মকালীন সময়(BST) তকৈ ৪ ঘণ্টা ৩০ মিনিট সময় আগবঢ়া । সময়ৰ এই ব্যৱধানৰ বাবে ঔপনিৱেশিত যুগত সন্ধিয়া ৫ বজাত বাজেট দাখিল কৰা হৈছৃিল ।

সন্ধিয়া ৫ বজাত বাজেট ভাষণৰ এই পৰম্পৰা স্বাধীনতা পাছতো ভাৰতে অনুসৰণ কৰি আহিছিল । কিন্তু পৰৱৰ্তী ১৯৯৯ চনত বাজেট ভাষণৰ সময় সলনি কৰা সিদ্ধান্ত লৈছিল সেই সময়ৰ তদানীন্তন বিত্তমন্ত্ৰী যশৱন্ত সিনহাই । সেই সময়ত সিনহাই কৈছিল, বাজেট দাখিলৰ বাবে ব্ৰিটিছৰ সময়ক গুৰুত্ব দিয়াৰ  প্ৰয়োজনীয়া এতিয়া আৰু নাই । সেই অনুসৰি বাজেট দাখিলৰ সময় সলনি কৰা হৈছিল ।

সেই সিদ্ধান্ত অনুসৰি বাজেট ভাষণৰ সময় সন্ধিয়া ৫ বজাৰ পৰা দিনৰ ১১ বজালৈ সলনি কৰা হয় । সেই অনুসৰি ১৯৯৯ চনৰ ২৭ ফেব্ৰুৱাৰীত অটল বিহাৰী বাজপেয়ীৰ নেতৃত্বাধীন চৰকাৰৰ বিত্তমন্ত্ৰী যশৱন্ত সিনহাই দিনৰ ১১ বজাত প্ৰথমখন কেন্দ্ৰীয় বাজেট দাখিল কৰে । এই সিদ্ধান্তই বাজেটৰ ওপৰত সংসদীয় বিতৰ্ক আৰু আলোচনাৰ সময়ও বৃদ্ধি কৰিছিল ।

সেই অনুসৰি, ১৯৯৯ চনৰ পৰা কেন্দ্ৰীয় বাজেট দিনৰ ১১ বজাত দাখিল কৰি অহা হৈছে । এই পৰম্পৰা অনুসৰিয়ে ২৩ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখে দিনৰ ১১ বজাত কেন্দ্ৰীয় বাজেট দাখিল কৰিব বিত্তমন্ত্ৰী নিৰ্মলা সৃীতাৰমণে । ইয়াৰ এদিন পূৰ্বে আজি অৰ্থাৎ ২২ জুলাইত বাৰ্ষিক অৰ্থনৈতিৰ জৰীপ দাখিল কৰে বিত্তমন্ত্ৰী গৰাকীয়ে ।

ইফালে, প্ৰতিবছৰে কেন্দ্ৰীয় বাজেট দাখিলৰ দিন ১ ফেব্ৰুৱাৰী নাছিল । প্ৰতি বছৰৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ শেষৰ ফালে এটা কৰ্মদিন দাখিল কৰা হৈছিল বাজেট । কিন্তু বাজেট দাখিলৰ এই দিনটোও পৰৱৰ্তী সময়ত সলনি কৰা হ’ল । মনকৰিবলগীয়া যে, ২০১৭ চনলৈকে বাজেট দাখিলৰ এই পৰম্পৰা অব্যাহত আছিল । কিন্তু প্ৰাক্তন বিত্তমন্ত্ৰী প্ৰয়াত অৰুণ জেটলীয়ে এই নিয়ম সলনি কৰে ।

তেওঁ প্ৰথমবাৰৰ বাবে ১ ফেব্ৰুৱাৰীত দাখিল কৰে কেন্দ্ৰীয় বাজেট । ইয়াৰ মূল কাৰণ আছিল ১ এপ্ৰিলৰ ভিতৰত নতুন নিয়ম আৰু আঁচনি কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে চৰকাৰৰ সময় বৃদ্ধি কৰা । উল্লেখ্য যে, লোকসভা নিৰ্বাচনৰ বাবে এইবাৰ জুলাই মাহত সম্পূৰ্ণ কেন্দ্ৰীয় বাজেট দাখিল কৰা হৈছে ।

লগতে পঢ়কঃ PM Modi : ‘বাজেটে অহা ৫ বছৰৰ বাবে ৰোডমেপ নিৰ্ধাৰণ কৰিব’, বাজেটৰ পূৰ্বে আৰু কি ক’লে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে ?