ভাৰতত কিমানখন আছে শক্তিপীঠ? জানো আহক শক্তিপীঠৰ মাহাত্ম্যৰ বিষয়ে

সকলোৱে জানে যে মাতা সতীৰ শৰীৰৰ অংগবোৰ য’তেই পৰিল তাতেই শক্তিপীঠ হৈ পৰিল। এই সকলোবোৰ শক্তিপীঠ আজিও জীয়াই থকা বুলি গণ্য কৰা হয়। কিমান শক্তিপীঠ আছে আৰু ক’ত আছে সেই সম্পৰ্কে প্ৰায়ে প্ৰশ্ন কৰা হয়। এই প্ৰশ্নৰ বিভিন্ন উত্তৰ বিভিন্ন গ্ৰন্থত পোৱা যায়। দেৱী পুৰাণৰ মতে, মাতাৰ ৫১টা শৰীৰৰ অংগ পৃথিৱীত পৰি গৈছিল। গতিকে শক্তিপীঠৰ সংখ্যাও ৫১ খন। দেৱী পুৰাণত ১০৮ টা শক্তি পীঠৰ কথা উল্লেখ আছে। একেদৰে দেৱী গীতাত ৭২ টা শক্তিপীঠৰ নাম আৰু তন্ত্ৰ চুড়ামণিত ৫২ টা শক্তিপীঠৰ নাম দিয়া হৈছে।

এই গ্ৰন্থসমূহৰ বাহিৰেও আদি শংকৰাচাৰ্যই মাত্ৰ ১৮ টা শক্তিপীঠৰ কথা উল্লেখ কৰিছে। এই বিষয়ে আলোচনাৰ পূৰ্বে জানি লওঁক শক্তিপীঠ কি? শিৱপুৰণ, দেৱী ভাগৱত, শ্ৰীমদ ভাগৱত, সকলো পৌৰাণিক আৰু তন্ত্ৰ চুড়ামণি, দেৱী গীতা, দেৱী ভাগৱতকে ধৰি প্ৰায়বোৰ পৌৰাণিক উত্তৰ গ্ৰন্থতে শক্তিপীঠৰ উল্লেখ পোৱা যায়। কিছু সামান্য পাৰ্থক্যৰ সৈতে তেওঁলোকৰ কাহিনী সাধাৰণ। এই গ্ৰন্থসমূহৰ মতে ভগৱান শিৱৰ প্ৰত্যাখ্যান সত্ত্বেও মাতৃ সতী নিমন্ত্ৰণ অবিহনে পিতৃ প্ৰজাপতি দক্ষৰ যজ্ঞত গৈছিল।

বীৰভদ্ৰই দক্ষ প্ৰজাপতিৰ যজ্ঞ ধ্বংস কৰিলে

সভাত স্বামী ভোলেনাথক অপমান কৰা দেখি সতীয়ে সহ্য কৰিব নোৱাৰি যজ্ঞৰ জুইত নিজকে জ্বলাই দিলে। ভগৱান শিৱই যেতিয়া এই খবৰ দেৱৰ্ষি নাৰদৰ পৰা পালে, তেতিয়া তেওঁ সতীৰ মোহত বিচলিত হৈ পৰিল। লগে লগে সকলো জটাৰ বান্ধোন খুলি পেলাই দিলে। ইয়াৰ পৰা বীৰভদ্ৰ নামৰ এজন সাহসী ব্যক্তিৰ আবিৰ্ভাৱ হ’ল। যিয়ে ভোলেনাথৰ নিৰ্দেশত দক্ষক হত্যা কৰি যজ্ঞ ধ্বংস কৰিলে। একে সময়তে যজ্ঞৰ পুৰোহিতাৰ মূৰটো কাটি পেলোৱা হ’ল। সেই সময়ত ব্যাকুল ভগৱান শিৱই মাতৃ সতীৰ শৰীৰ লৈ পূৰ্ণ গতিৰে সৃষ্টিত তাণ্ডৱ কৰিবলৈ ধৰিলে।

ভগৱান নাৰায়ণে আশীৰ্বাদ দিছিল

ইয়াৰ ফলত দুৰ্যোগৰ সৃষ্টি হয় আৰু ভগৱান নাৰায়ণ আগবাঢ়ি আহিব লগা হয়। সেই সময়ত নাৰায়ণে সুদৰ্শন চক্ৰৰে মাতৃৰ শৰীৰ বহু টুকুৰা কৰি পেলাইছিল। ইয়াৰ দ্বাৰাও ভগৱান শিৱৰ ক্ৰোধ শান্ত নহ’ল, গতিকে ভগৱান নাৰায়ণে এক বৰদান দিছিল যে সতীৰ শৰীৰৰ অংগ য’তেই পৰিল, সেই সকলোবোৰ ঠাই শক্তিপীঠ নামেৰে পৰিচিত হ’ব আৰু এই সকলোবোৰ ঠাইতে সতী দেৱী জীয়াই থাকিব। কেৱল এয়াই নহয়, যি কোনো ভক্তই এই স্থানসমূহত সম্পূৰ্ণ ভক্তিৰে পূজা কৰে, তেওঁ সতী দেৱীৰ আশীৰ্বাদ গ্ৰহণকাৰী হ’ব। ইয়াৰ লগে লগে তেওঁৰ সকলো কামনা পূৰণ হ’ব। এই কথা শুনি ভগৱান শিৱ শান্ত হ’ল, কিন্তু তেওঁৰ দুখ কমি নাহিল আৰু তেওঁ অনিৰ্দিষ্টকালৰ বাবে সমাধিলৈ গ’ল।

কোনখন অৱস্থাত কিমান শক্তিপীঠ?

উত্তৰ প্ৰদেশঃ ৫
মধ্যপ্ৰদেশঃ ৩
হাৰিয়ানাঃ ৩
হিমাচল প্ৰদেশঃ ৩
পঞ্জাৱঃ ১
কাশ্মীৰঃ ১
ৰাজস্থানঃ ২
গুজৰাটঃ ২
মহাৰাষ্ট্ৰঃ ১
ত্ৰিপুৰাঃ ১
পশ্চিম বংগঃ ১৩
তামিলনাডুঃ ২
ওড়িশা: ১
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশঃ ২
কৰ্ণাটকঃ ১
অসমঃ ১

বিদেশত এই শক্তিপীঠ

বাংলাদেশঃ ৫
শ্ৰীলংকা: ১
নেপালঃ ৪
তিব্বতঃ ১
পাকিস্তান: ১

শংকৰাচাৰ্যৰ এই ১৮ টা শক্তিপীঠ

আদি শংকৰাচাৰ্যই শক্তিপীঠৰ সন্দৰ্ভত এক বেলেগ তত্ত্ব আগবঢ়াইছিল। তেওঁ ৫১, ৫২ আৰু ১০৮ শক্তিপীঠ গ্ৰহণ কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰি মাত্ৰ ১৮ টা শক্তিপীঠৰ নাম উল্লেখ কৰে। এই শক্তিপীঠসমূহৰ প্ৰশংসা কৰি তেওঁ নিজৰ গ্ৰন্থত অষ্টদশ শক্তি পীঠ ষ্টোত্ৰম ৰচনা কৰিছে। এই মন্ত্ৰ হৈছেঃ

लङ्कायां शङ्करीदेवी कामाक्षी काञ्चिकापुरे। प्रद्युम्ने शृङ्खलादेवी चामुण्डी क्रौञ्चपट्टणे॥

अलम्पुरे जोगुलाम्बा श्रीशैले भ्रमराम्बिका। कोल्हापुरे महालक्ष्मी मुहुर्ये एकवीरिका॥

उज्जयिन्यां महाकाली पीठिकायां पुरुहूतिका। ओढ्यायां गिरिजादेवी माणिक्या दक्षवाटिके॥

हरिक्षेत्रे कामरूपी प्रयागे माधवेश्वरी। ज्वालायां वैष्णवीदेवी गया माङ्गल्यगौरिका॥

वारणाश्यां विशालाक्षी काश्मीरेतु सरस्वती। अष्टादश सुपीठानि योगिनामपि दुर्लभम्॥

सायङ्काले पठेन्नित्यं सर्वशत्रुविनाशनम्। सर्वरोगहरं दिव्यं सर्वसम्पत्करं शुभम्॥

এই মন্ত্ৰ অনুসৰি পৃথিৱীত মাত্ৰ ১৮ খন শক্তিপীঠ আছে। তেওঁৰ মন্ত্ৰত যিবোৰ শক্তিপীঠৰ কথা কৈছে, সেইবোৰৰ ভিতৰত বাৰাণসীৰ বিশালাক্ষী দেৱীৰ বাহিৰে দেৱী ভাগৱত বা দেৱী গীতাত কোনো নাম পোৱা নাযায়।