বেংককত বৈঠকত মিলিত প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদী আৰু মহম্মদ ইউনুছ, এইখনেই দুয়োৰে প্ৰথম বৈঠক

বেংককত অনুষ্ঠিত হোৱা বিমষ্টেক সন্মিলনৰ সময়তে বাংলাদেশৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুখ্য উপদেষ্টা মহম্মদ ইউনুছৰ সৈতে বৈঠকত মিলিত হয় প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদী । বৈদেশিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী এছ জয়শংকৰ আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় নিৰাপত্তা উপদেষ্টা অজিত ডোভালো উপস্থিত থাকে এই বৈঠকত ।

যোৱা বছৰৰ আগষ্ট মাহত শ্বেখ হাছিনা চৰকাৰক উৎখাত হোৱাৰ পিছত নোবেল বঁটা বিজয়ী ইউনুছৰ বাংলাদেশৰ অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুখ্য উপদেষ্টা হিচাপে দায়িত্ব দিয়া হয় । ইউনুছে দায়িত্ব লোৱাৰ পিছত এইখনেই হৈছে দুয়োগৰাকী নেতাৰ মাজত প্ৰথমখন বৈঠক । বেইজিঙৰ সৈতে ঢাকাৰ ঘনিষ্ঠতা বৃদ্ধি পোৱাৰ মাজতে এই বৈঠকে তাৎপৰ্য লাভ কৰিছে । এই বিষয়ত দিল্লীয়ে তীক্ষ্ণ নজৰ ৰাখিছে ।

দেশজোৰা আন্দোলন আৰু অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰে দায়িত্ব লোৱাৰ পিছত শ্বেখ হাছিনাৰ নেতৃত্বাধীন আৱামি লীগ চৰকাৰখন উফৰাই দিয়া হয় । তাৰ পাছৰ পৰাই দিল্লী আৰু ঢাকাৰ মাজৰ সম্পৰ্ক ফাঁট মেলা দেখা যায় । ভাৰতলৈ পলায়ন কৰে প্ৰাক্তন প্ৰধানমন্ত্ৰী হাছিনাই । তাৰ পিছৰ মাহকেইটাত ভাৰতে বাংলাদেশত সংখ্যালঘু লোকৰ ওপৰত আক্ৰমণৰ খবৰ পাই উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিছিল । ঢাকাই জোৰ দি কয় যে “বাংলাদেশৰ সংখ্যালঘুসকল হৈছে বাংলাদেশৰ সমস্যা”।

ভাৰতৰ উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যসমূহৰ ওপৰত শেহতীয়াকৈ মঃ ইউনুছে কৰা মন্তব্যই দুয়োখন দেশৰ মাজত উত্তেজনা বঢ়াই তোলাৰ লগতে অঞ্চলটোৰ নেতাসকলে এই বিষয়ত তীব্ৰ সমালোচনা আৰু নিন্দা কৰে । আপাত দৃষ্টিত চীন ভ্ৰমণৰ সময়ত কৰা মঃ ইউনুছৰ মন্তব্যৰ এটা ভিডিঅ’ত দেখা গৈছে যে তেওঁ কয়, “ভাৰতৰ সাতখন ৰাজ্য, ভাৰতৰ পূব অংশক সাতখন ভনী বুলি কোৱা হয় । এইবোৰ ভাৰতৰ এটা ভূমি আবদ্ধ অঞ্চল । তেওঁলোকৰ সাগৰলৈ হাত আগবঢ়োৱাৰ কোনো উপায় নাই ।” তেওঁ আৰু কয়, “বাংলাদেশ অঞ্চলটোৰ বাবে ‘সাগৰৰ ৰক্ষক’ । ইয়াৰ দ্বাৰা এক বৃহৎ সম্ভাৱনা মুকলি হৈছে । এয়া চীনৰ অৰ্থনীতিৰ বাবে সম্প্ৰসাৰণ হ’ব পাৰে ।”

এই মন্তব্যৰ প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰি অসমৰ মুখ্যমন্ত্ৰী হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই কয় যে বাংলাদেশৰ নেতাগৰাকীয়ে যি মন্তব্য কৰিছে সেয়া ‘আপত্তিজনক’। তেওঁ উত্তৰ-পূবক দেশৰ বাকী অংশৰ সৈতে সংযোগ কৰা অধিক শক্তিশালী ৰে’ল আৰু পথ নেটৱৰ্ক গঢ়ি তোলাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে ।

“বাংলাদেশৰ তথাকথিত অন্তৱৰ্তীকালীন চৰকাৰৰ মুৰব্বী ইউনুছে উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ সাতখন ভগ্নী ৰাজ্যক ভূমি আৱদ্ধ বুলি উল্লেখ কৰি বাংলাদেশক সাগৰীয় প্ৰৱেশৰ ৰক্ষক হিচাপে স্থান দি কৰা বক্তব্যটো আপত্তিজনক আৰু তীব্ৰভাৱে নিন্দনীয় । এই মন্তব্যই ভাৰতৰ কৌশলগত ‘চিকেনছ নেক’ ক’ৰিডৰৰ সৈতে জড়িত স্থায়ী দুৰ্বলতাৰ আখ্যানক আঙুলিয়াই দিয়ে ।” হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই কয় । চিকেনছ নেক ক’ৰিডৰ হৈছে পশ্চিম বংগৰ শিলিগুৰিৰ এটা অংশ যিয়ে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলক ভাৰতৰ বাকী অংশৰ সৈতে সংযোগ কৰে । নেপাল, বাংলাদেশ আৰু ভূটানে এই অংশটোক আগুৰি ধৰিছে ।

“ঐতিহাসিকভাৱে আনকি ভাৰতৰ ভিতৰৰ আভ্যন্তৰীণ উপাদানসমূহেও এই জটিল পথটো বিচ্ছিন্ন কৰি উত্তৰ-পূবক মূল ভূখণ্ডৰ পৰা ভৌতিকভাৱে পৃথক কৰাৰ বাবে বিপজ্জনকভাৱে পৰামৰ্শ দিছে । গতিকে চিকেনছ নেক ক’ৰিডৰৰ তলত আৰু আশে-পাশে দুয়োটাতে অধিক শক্তিশালী ৰেলপথ আৰু পথ নেটৱৰ্ক গঢ়ি তোলাটো অতি প্ৰয়োজনীয় । ইয়াৰ উপৰিও উত্তৰ-পূবৰ পৰা মূল ভূখণ্ড ভাৰতলৈ সংযোগ কৰা বিকল্প পথৰ পথসমূহ অন্বেষণ কৰা, ফলপ্ৰসূভাৱে বাইপাছ কৰি চিকেনছ নেকক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া উচিত ।” হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই লগতে কয় ।

তেওঁ লগতে কয়, “যদিও ইয়াৰ ফলত অভিযান্ত্ৰিক ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য প্ৰত্যাহ্বানৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে, তথাপিও ই দৃঢ়তা আৰু উদ্ভাৱনৰ সৈতে সাধন কৰিব পৰা যায় । মঃ ইউনুছৰ এনে উত্তেজক বক্তব্যক সহজভাৱে ল’ব নালাগে, কিয়নো ইয়াৰ দ্বাৰা গভীৰ কৌশলগত বিবেচনা আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া এজেণ্ডা প্ৰতিফলিত হয় ।”

ইয়াৰ পূৰ্বে প্ৰধানমন্ত্ৰী মোদীয়ে ২৬ মাৰ্চত মঃ ইউনুছলৈ পত্ৰ লিখি বাংলাদেশৰ স্বাধীনতা দিৱসৰ শুভেচ্ছা জনাইছিল । প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে তেওঁৰ পত্ৰত পাৰস্পৰিক সংবেদনশীলতাৰ তাৎপৰ্যৰ ওপৰত আলোকপাত কৰি কয় যে বাংলাদেশ মুক্তিযুদ্ধ দুয়োখন দেশৰ মাজত এক “ভাগ-বাটোৱাৰা কৰা ইতিহাস”। তেওঁ লিখিছে, “আমি শান্তি, স্থিতিশীলতা আৰু সমৃদ্ধিৰ বাবে আমাৰ উমৈহতীয়া আকাংক্ষাৰ দ্বাৰা পৰিচালিত আৰু ইজনে সিজনৰ স্বাৰ্থ আৰু উদ্বেগৰ প্ৰতি পাৰস্পৰিক সংবেদনশীলতাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি এই অংশীদাৰিত্বক আগুৱাই নিয়াৰ বাবে প্ৰতিশ্ৰুতিবদ্ধ হৈ আছো ।”