উচ্চতা বৃদ্ধি, পেশী দুৰ্বল, জানক মহাকাশত কি কি পৰিৱৰ্তন হয় মানৱ শৰীৰৰ
Sunita Williams: মহাকাশ কেন্দ্ৰত আবদ্ধ হৈ থকা ভাৰতীয় মূলৰ মহাকাশচাৰী সুনীতা উইলিয়ামছৰ উভতি অহাৰ সময় পুনৰ স্থগিত ৰখা হৈছে। এতিয়া ২০২৫ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ পিছত তেওঁৰ উভতি আহিব পাৰে। পলমৰ ফলত শৰীৰতো প্ৰভাৱ দেখা যাব। মহাকাশত থকাৰ সময়ত শৰীৰৰ ওপৰত কি প্ৰভাৱ পৰে সেই বিষয়ে জানক।
আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰ (আই এছ এছ)ত আবদ্ধ হৈ থকা ভাৰতীয় মূলৰ মহাকাশচাৰী সুনীতা উইলিয়ামছৰ উভতি অহাৰ সময় পুনৰ স্থগিত ৰখা হৈছে। এতিয়া ২০২৫ চনৰ মাৰ্চ মাহৰ পিছত তেওঁৰ উভতি আহিব পাৰে। ২০২৪ চনৰ জুন মাহৰ পৰা আই এছ এছত আবদ্ধ হৈ আছে সুনিতা। ২০২৫ চনৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত তেওঁ ঘূৰি আহিব বুলি আশা কৰা হৈছিল যদিও বয়িং ষ্টাৰলাইনাৰৰ কাৰিকৰী ত্ৰুটিৰ বাবে তেওঁৰ উভতি অহা পিছুৱাই দিয়া হৈছে। এই পলমৰ ফলত তেওঁৰ শৰীৰতো প্ৰভাৱ পৰিব।
মহাকাশচাৰীসকলে মহাকাশত কটোৱা সময়খিনি সমগ্ৰ যাত্ৰাৰ সময়ছোৱাত তেওঁলোকৰ শৰীৰত কি প্ৰভাৱ পেলায় সেই সম্পৰ্কে অট’ৱা বিশ্ববিদ্যালয়ে এক অধ্যয়ন চলাইছে। ব্ৰিটেইনৰ টিম পেকো ১৪ জন মহাকাশচাৰীৰ ওপৰত কৰা অধ্যয়নত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল, যিসকলে নিজেই আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় মহাকাশ কেন্দ্ৰত ৬ মাহ কটায়। মহাকাশত থাকি বিভিন্ন বিষয়ত গৱেষণা কৰিছে। মহাকাশত থকাৰ সময়ত শৰীৰৰ ওপৰত কি প্ৰভাৱ পৰে আৰু পৃথিৱীলৈ ঘূৰি অহাৰ পিছত কিমান দিনলৈকে প্ৰভাৱ থাকে সেই বিষয়ে জানি লওক।
শৰীৰত কিমান প্ৰভাৱ পেলায়?
শৰীৰত কি প্ৰভাৱ পৰে সেই বিষয়ে জানিবলৈ মহাকাশচাৰীৰ তেজ আৰু উশাহৰ নমুনা লোৱা হৈছিল। কাৰণ শৰীৰৰ পৰিৱৰ্তনসমূহ তেজৰ জৰিয়তে সহজে বুজিব পৰা যায় আৰু উশাহৰ জৰিয়তে জীয়াই থকাৰ লগত জড়িত আমোদজনক তথ্য প্ৰকাশ পায়।
গৱেষণাত দেখা গৈছে যে মহাকাশ যোৱাৰ পিছত মানুহৰ ৰক্তকণিকাবোৰ অধিক ধ্বংস হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে। সমগ্ৰ মিছনৰ সময়ছোৱাত এনেকুৱা হয়। কোনো ব্যক্তি মহাকাশত উপস্থিত হ’লে তেওঁৰ শৰীৰে পোহৰ অনুভৱ কৰে কাৰণ তেওঁ মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিৰ বাহিৰত। এই কাৰণেই যেতিয়া তেওঁলোকে পুনৰ পৃথিৱীলৈ উভতি আহিলে তেওঁলোকৰ শৰীৰটো ভাগৰুৱা অনুভৱ হয়। পেশীবোৰ দুৰ্বল হৈ পৰে।
পৃথিৱীত প্ৰতি ছেকেণ্ডত ২ লাখ মানুহৰ ৰক্তকণিকা ধ্বংস হয় আৰু মহাকাশত প্ৰতি ছেকেণ্ডত ৩০ লাখ কোষ ধ্বংস হয়। শৰীৰে পৃথিৱীৰ নিয়ম অনুসৰি বিকাশ হৈছে, কিন্তু মহাকাশত যদি কোনো ধৰণৰ ভুল হয় আৰু সেয়া ভয়ত কৰিব পৰা নাযায়, তেন্তে বিপদৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। অধ্যয়নটোত এইটোও দেখা গৈছিল যে মহাকাশৰ পৰা উভতি অহাৰ এবছৰৰ পাছতো RBCs দ্ৰুতগতিত ক্ষয় হৈ আহিছিল।
নাছাই লগতে দাবী কৰিছে যে, যদি আপুনি মহাকাশত বাস কৰে তেন্তে ৩ৰ পৰা ৪ দিনৰ ভিতৰত আপোনাৰ শৰীৰৰ উচ্চতা ৩ শতাংশ বৃদ্ধি পায়। কাৰণ মাইক্ৰ’গ্ৰেভিটিৰ ফলত মেৰুদণ্ডৰ কাৰ্টিলেজ ডিস্কবোৰ মাধ্যাকৰ্ষণৰ দ্বাৰা সংকোচিত নহ’লে প্ৰসাৰিত হয়। মহাকাশচাৰীসকলে মহাকাশত দীৰ্ঘদিন থাকিলে বিকিৰণৰ সংস্পৰ্শলৈ আহে, যাৰ ফলত ডি এন এৰ ক্ষতি হ’ব পাৰে।
উচ্চতা বৃদ্ধি পায় বুলি দাবী কৰিছে নাছাই
গৱেষক ডাঃ ট্ৰুডলে কয় যে মহাকাশচাৰীৰ ৰক্তহীনতাইও তেওঁলোকে ব্যায়াম কৰাত বাধা দিয়ে। নেচাৰ মেডিকেল জাৰ্নেলত প্ৰকাশিত গৱেষণা প্ৰতিবেদনত কোৱা হৈছে যে মহাকাশলৈ যোৱা মহাকাশচাৰীসকলে নিজৰ খাদ্যৰ যত্ন লোৱাটো বাধ্যতামূলক। আইৰণ আৰু অধিক কেলৰি খাব লাগে।
আমেৰিকাৰ মহাকাশ সংস্থা নাছাই প্ৰকাশ কৰিছে যে পৃথিৱীৰ মাধ্যাকৰ্ষণ শক্তিৰ পৰা আঁতৰত থাকিলে মানুহৰ হাড়ৰ ওজন কমি যায়। যদি আমি মহাকাশত বাস কৰোঁ তেন্তে ইয়াৰ খনিজ ঘনত্ব প্ৰতিমাহে একৰ পৰা ডেৰ শতাংশ হ্ৰাস পায়। পৃথিৱীলৈ ঘূৰি অহাৰ পিছত সকলো বস্তুৱেই পূৰ্বৰ অৱস্থালৈ ঘূৰি অহাটো প্ৰয়োজনীয় নহয়। যদিহে তেওঁলোকৰ খাদ্য আৰু ৱৰ্কআউটৰ ৰুটিন ঘূৰি অহাৰ পিছত ভাল নহয়, তেন্তে পেশীৰ ভৰ হ্ৰাস পাব পাৰে।
